| Mycotherapie wordt vaak gedefinieerd als het gebruik
van paddenstoelen of extracten uit paddenstoelen om in te zetten bij het
voorkomen of genezen van bepaalde aandoeningen en ziekten. Bepaalde stoffen uit
bepaalde paddenstoelen kennen een geneeskrachtige werking, dit is aangetoond in
divers klinisch onderzoek. In China, Japan en Korea is mycotherapie al vele
duizenden jaren een onderdeel van de traditionele geneeskunde. Recent heeft de
medische wetenschap de paddenstoelen omarmt als bron van mogelijk nieuwe
stoffen die verwerkt kunnen worden in geneesmiddelen. Mycotherapie bestaat
(nog) niet als woord in het Dikke Van Dale woordenboek, in Duitsland is het een
wel bekend woord en wordt vaak geschreven als Mykotherapie. Therapie is een
bekend woord, myco komt van het oorspronkelijk Griekse woord mukës wat fungus
of paddenstoel betekent. Mycologie is dat gedeelte van de biologie dat
onderzoek doet naar schimmels en zwammen of paddenstoelen, een dergelijke
onderzoeker op dit terrein is een mycoloog. |
Wetenschappelijk onderzoek
Er bestaan circa 14-15.000 soorten
paddenstoelen in de wereld, van circa 700 soorten is bekend dat ze medicinale
eigenschappen hebben (Hawksworth, 2001). Er wordt echter geschat dat circa
1.800 soorten potentiële kandidaten zijn met medicinale eigenschappen. Veel, zo
niet alle paddenstoelen, bevatten polysacchariden. Deze polysacchariden kennen
bepaalde eigenschappen die een medicinale werking kunnen hebben in bepaalde
verhoudingen en is veelal de basis en insteek waarop wetenschappelijk onderzoek
wordt geïnitieerd.
Al vele eeuwen wordt mycotherapie echter al toegepast in de traditionele
Chinese en Japanse geneeskunde zonder de wetenschappelijke onderbouwing maar
wel met resultaat. Sinds de jaren '50 van de vorige eeuw is men voornamelijk in
Japan en China begonnen om deze traditionele toepassingen met wetenschap te
gaan staven. Inmiddels bestaat er zeer veel onderzoek waarin de werking van
bepaalde paddenstoelen en stoffen wordt bevestigd, maar veelal nog in het
Chinees of Japans.
De Westerse geneeskunde is recent geïnteresseerd geraakt doordat men op zoek is
naar nieuwe stoffen met medicinale eigenschappen. De wijdverbreide toepassing
van mycotherapie in veel Aziatische landen, ook op het gebied van kanker, heeft
de belangstelling doen groeien. Een aantal instituten in de Verenigde Staten,
Duitsland, Portugal en Italië is daarom eind jaren '90 begonnen met
wetenschappelijk onderzoek op dit vlak. Eerst via de ontleding van de
farmacologische eigenschappen, het doen van dierproeven en maar ook resultaten
uit onderzoek bij mensen. Daarnaast zijn er in 2009 en 2010 studies uit Japan
en China vertaald en gepubliceerd in het Engels. Het blijkt dat de stoffen uit
bepaalde paddenstoelen een antivirale en immuunsysteem versterkende werking
hebben. Bekende stoffen zijn bijvoorbeeld beta 1,3 glucaan, lentines en
polysaccharides. Bij het doen van wetenschappelijk onderzoek kennen de Westerse
geneeskundige wetenschappers wel een handicap: het overgrote deel van de
"Westerse" geneesmiddelen bestaat uit slechts één enkele werkzame
stof die een effect beoogt. In de traditionele Chinese geneeskunde (TCM)
bestaan de meeste recepturen veelal uit meerdere stoffen die elkaar
beïnvloeden. Het meten van de effecten van de diverse elkaar beïnvloedende
stoffen is vanuit een Westers oogpunt moeilijk maar de techniek levert steeds
meer mogelijkheden om dit wel vast te leggen. Ook nu China deelneemt aan de
wereldhandel en een meer open cultuur kent zien we steeds vaker op Westerse
leest gestoeld onderzoek uit die hoek komen. Er zijn in de laatste drie jaar
veel onderzoeken gepubliceerd die de werking van bepaalde Chinese formules laat
zien waarbij naar het totale effect van de formule wordt gekeken anders dan een
analyse van de afzonderlijke stoffen.
Effecten van paddenstoelen
1.
Hematologische effecten
Deze groep van effecten laat zien dat paddenstoelen een werking kunnen hebben
op de bloedcellen
2.
Antivirale effecten
3.
Anti tumor effecten
4.
Anti oxidant werking
5.
Cardiovasculaire effecten
6.
Werking op de nieren
In
Japan zijn er al tientallen jaren geregistreerde geneesmiddelen gebaseerd op
stoffen (PSK en PSP) uit de Coriolus versicolor die complementair worden
ingezet bij de behandeling van dikke darm, endeldarm en maagkanker. De Japanse
farmaceut die het geneesmiddel produceert kent een jaaromzet van circa 600
miljoen US dollar (!). Klinische onderzoeken tonen aan de werking aan, de
overlevingskans gaat omhoog, patiënten voelen zich minder ziek en de werking
van de andere therapieën, zoals chemotherapie, gaan omhoog.
Mycotherapie als (complementair) middel bij de behandeling van diverse ziekten
en aandoeningen heeft voorzichtig haar plaats in de medische wereld veroverd en
gaat zeker een belangrijke rol spelen in de nabije toekomst. Medidb heeft een
analyse uitgevoerd naar bestaand wetenschappelijk onderzoek ten aanzien van een
achttal medicinale paddenstoelen te weten: de Agaricus blazei, Coriolus
versicolor, Poria cocos, Cordyceps sinensis, Ganoderma lucidum, Grifola
frondosa, Lentinula edodes en Pleurotus ostreatus. In totaal bestaan er ruim
3700 onderzoeken naar deze paddenstoelen (stand december 2010). De laatste
jaren zien we echter een duidelijk stijging in het aantal onderzoeken, de
belangstelling vanuit het Westen |